Diet selepas pembedahan bariatrik memainkan peranan penting dalam memastikan pemulihan yang berjaya serta mencapai matlamat penurunan berat badan jangka panjang. Pembedahan seperti gastric bypass atau sleeve gastrectomy akan mengubah saiz dan fungsi perut, menjadikan diet baharu sangat kritikal bagi penyesuaian tubuh terhadap perubahan ini.
Pemakanan yang tidak sesuai boleh menyebabkan komplikasi seperti muntah, kekurangan nutrisi, atau sembelit. Justeru, panduan ini akan membantu anda memahami fasa pemakanan selepas pembedahan dan memberikan panduan langkah demi langkah untuk mengharungi perjalanan pemulihan dengan sihat dan selamat.
Fasa-Fasa Diet Selepas Pembedahan Bariatrik
Fasa 1: Diet Cecair Jernih (Hari 1–3)
Selepas pembedahan, hanya cecair jernih dibenarkan seperti air kosong, sup jernih, atau jus tanpa gula. Ini membantu perut menyesuaikan diri tanpa memberi tekanan pada saluran penghadaman yang baru dibentuk.
- Elakkan minuman bergula atau berkarbonat
- Minum secara perlahan-lahan, tidak lebih daripada 30ml setiap 10 minit
- Sasarkan 1.5–2 liter cecair sehari
Fasa 2: Diet Cecair Penuh (Hari 4–14)
Pada fasa ini, anda boleh mula mengambil makanan cair yang lebih berkhasiat seperti susu rendah lemak, yogurt cair, protein shake, dan sup berkrim.
- Utamakan sumber protein seperti susu dan minuman protein
- Ambil secara berkala dalam kuantiti kecil
- Elakkan makanan berketul atau bertekstur
Fasa 3: Diet Lembut (Minggu 2–4)
Makanan lembut seperti telur hancur, bubur nasi, ikan stim, dan kentang lenyek diperkenalkan secara perlahan.
- Makan dalam saiz kecil (1/4 cawan ke 1/2 cawan setiap hidangan)
- Kunyah perlahan dan teliti sebelum menelan
- Fokus pada makanan tinggi protein, rendah gula dan lemak
Fasa 4: Diet Pepejal Lembut (Minggu 5–8)
Makanan pepejal yang mudah dikunyah seperti ayam kukus, tofu, dan buah lembut boleh diperkenalkan.
- Tambah makanan baru satu demi satu
- Elakkan daging keras, kulit ayam, atau makanan bergoreng
- Kekalkan pengambilan protein tinggi dalam setiap hidangan
Fasa 5: Diet Biasa Sihat (Selepas Minggu 8)
Sekitar 2 bulan selepas pembedahan, anda boleh makan makanan biasa tetapi dengan pemilihan sihat dan dalam kuantiti kecil.
- Fokus pada pemakanan seimbang: protein, serat, lemak sihat
- Makan 5–6 kali sehari dengan saiz hidangan kecil
- Elakkan makanan manis, berlemak, atau terlalu pedas
Nutrien Penting Dalam Diet Selepas Pembedahan Bariatrik
Protein: Kunci Pemulihan Otot dan Tenaga
Pengambilan protein yang mencukupi membantu pemulihan luka dan mencegah kehilangan otot. Sumber protein termasuk telur, ikan, ayam tanpa kulit, produk tenusu rendah lemak, dan minuman protein.
Vitamin dan Mineral: Elak Kekurangan Nutrien
Kebanyakan pesakit memerlukan suplemen vitamin dan mineral seperti:
- Multivitamin harian
- Vitamin B12
- Kalsium dan Vitamin D
- Zat besi (terutamanya bagi wanita)
Air: Elakkan Dehidrasi
Dehidrasi adalah komplikasi biasa. Minum secara berkala sepanjang hari walaupun tanpa rasa dahaga. Elakkan minum semasa makan kerana ini boleh mengganggu pengambilan makanan.
Kesilapan Biasa dalam Diet Selepas Pembedahan Bariatrik
- Makan terlalu cepat atau dalam kuantiti banyak
- Tidak cukup pengambilan protein
- Minum minuman manis atau berkarbonat
- Mengambil makanan bergoreng atau tinggi lemak terlalu awal
- Tidak mengambil suplemen yang disarankan
Tips Berjaya Mengamalkan Diet Selepas Pembedahan Bariatrik
- Gunakan pinggan kecil untuk kawalan saiz hidangan
- Rancang menu harian lebih awal
- Catat pengambilan makanan dan minuman
- Ikuti saranan pakar pemakanan bariatrik
- Elakkan godaan makanan tidak sihat dengan tidak menyimpannya di rumah
Psikologi dan Emosi Selepas Pembedahan
Pemulihan bukan sahaja fizikal, malah mental dan emosi. Sesetengah pesakit berasa kecewa atau kecewa jika berat turun lambat atau mengalami kesukaran dengan pemakanan baharu. Dapatkan sokongan melalui kumpulan sokongan, ahli keluarga, atau kaunselor profesional.
Soalan Lazim Tentang Diet Selepas Pembedahan Bariatrik
1. Berapa lama saya perlu ikut diet cecair selepas pembedahan bariatrik?
Biasanya selama 2 minggu secara bertahap dari cecair jernih ke cecair penuh sebelum berpindah ke makanan lembut.
2. Bilakah saya boleh makan makanan biasa semula?
Kebiasaannya selepas 8 minggu, tetapi ia bergantung kepada perkembangan pemulihan individu. Rujuk doktor anda terlebih dahulu.
3. Bolehkah saya makan nasi selepas pembedahan bariatrik?
Nasi boleh diperkenalkan semula dalam kuantiti kecil selepas 2 bulan, tetapi pastikan ia mudah dikunyah dan tidak menyebabkan rasa tidak selesa.
4. Perlukah saya ambil suplemen selepas pembedahan bariatrik?
Ya, kebanyakan pesakit perlu mengambil multivitamin dan suplemen lain secara berkala untuk mencegah kekurangan nutrien.
5. Apa akan berlaku jika saya makan terlalu banyak selepas pembedahan?
Makan berlebihan boleh menyebabkan loya, muntah, atau ketidakselesaan yang teruk. Ia juga boleh menjejaskan hasil penurunan berat badan.
6. Adakah diet ini kekal seumur hidup?
Tidak, tetapi tabiat makan sihat dan pengambilan makanan dalam saiz kecil akan menjadi sebahagian gaya hidup jangka panjang bagi memastikan kesihatan optimum dan mengekalkan berat badan ideal.
